|
Prawo pracy na Wyspach
 |
"Udało ci się znaleźć pracę? Gratulacje! To już połowa sukcesu. Zanim zaczniesz pracować, koniecznie poznaj swoje prawa i obowiązki pracodawcy. Chociaż Brytyjczycy należą raczej do uczciwych narodów, licho nie śpi." |
| |
Po pierwsze... umowa o pracę
- Powinna być zawarta na piśmie. Czasem wystarczy jeden akapit, czasem jest to wiele stron. Czasem umowa ma formę listu od pracodawcy, w którym przedstawia on ofertę zatrudnienia i prosi o zaaprobowanie warunków.
- W umowie powinny się znaleźć: nazwa stanowiska i jego opis, nazwisko bezpośredniego przełożonego, miejsce pracy, liczba godzin do przepracowania tygodniowo, godziny pracy, wysokość wynagrodzenia, częstotliwość i sposób jego wypłacania, prawo do urlopu oraz warunki rozwiązania umowy.
- Pracodawca ma prawo zrobić kopie twoich dokumentów tożsamości, ale nie może zatrzymać samych dokumentów.
- Aby pracować legalnie, musisz mieć numer ubezpieczenia społecznego (National Insurance Number), opłacać składki na ubezpieczenie społeczne i płacić podatki. Jeśli pracodawca oferuje ci pracę bez konieczności opłacania tych świadczeń (dostajesz gotówkę do ręki), łamie prawo. Ty – podejmując taką pracę – również narażasz się na konflikt z wymiarem sprawiedliwości, a dodatkowo tracisz prawo do zasiłków socjalnych.
- Wysokość składek na National Insurance Contributions zależy od twoich zarobków i innych czynników. Najniższa składka, obowiązująca osoby zarabiające powyżej Ł84 na tydzień wynosi Ł2,1 tygodniowo. Pracując legalnie w Wielkiej Brytanii musisz również opłacać podatek dochodowy. W roku podatkowym 2006/07 kwota wolna od podatku to Ł5035. Stopy podatkowe wynoszą: Ł5035-Ł7185 – 10%, Ł 7186-Ł 38335 – 22%, powyżej Ł 38335 – 40%.
- Dokładnie wymiar podatku określa nadawany każdemu pracownikowi kod podatkowy. Zasady nim rządzące znajdziesz na stronie: http://www.hmrc.gov.uk/leaflets/p3.htm#b. Najlepiej sam sprawdź, czy nadany ci kod podatkowy jest właściwy.
Po drugie... płaca minimalna
Od 1 października 2012 r obowiązują następujące stawki krajowej płacy minimalnej:
6.19 funtów za godzinę dla pracowników w wieku 21 lat i starszych,
4,98 funtów za godzinę dla pracowników w wieku od 18 do 20 lat,
3,68 funtów za godzinę dla pracowników w wieku 16 i 17 lat (poniżej 18 roku życia, ale powyżej wieku szkolnego).
- Napiwki, które otrzymasz bezpośrednio od klientów nie są wliczane w te stawki, ale już napiwki otrzymywane razem z płacą są w nie wkalkulowane.
- Pracodawca, który zapewnia ci miejsce zamieszkania, może odejmować z twojej pensji Ł3,9 za każdy dzień. Uwaga! Nie oznacza to, że pracodawca znajdzie ci mieszkanie z tak niskim czynszem, ale że taka kwota może być odjęta od twojej płacy przed określeniem, czy otrzymujesz stawkę minimalną.
- Jeśli nie otrzymujesz za swoją pracę minimalnej płacy, masz prawo złożyć skargę na pracodawcę, dzwoniąc na numer pomocy Krajowej Płacy Minimalnej (National Minimum Wage): 0845 6000 678 (Anglia, Szkocja i Walia) lub 0845 6500 207 (Irlandia Północna).
Po trzecie... czas pracy
- Prawo pracy w Wielkiej Brytanii mówi, że pracownik może w tygodniu przepracować maksymalnie 48 godzin. Pracodawca nie ma prawa zmuszać cię do dłuższej pracy wbrew twojej woli, ale ty możesz wyrazić zgodę na dłuższą pracę – na piśmie. W każdej chwili będziesz mógł z tej umowy zrezygnować.
- Jeśli twój dzień roboczy trwa ponad sześć godzin, przysługuje ci 20-minutowa przerwa na odpoczynek. Jeśli masz 18 lat lub mniej, masz prawo do 30-minutowej przerwy po 4,5 godz. pracy.
- Osoby, które regularnie pracują w nocy, nie powinny pracować dłużej niż 8 godzin w ciągu każdych 24 godzin.
- W ciągu roku powinieneś otrzymać cztery tygodnie (20 dni) płatnego urlopu wypoczynkowego. Uwaga! Czasami biura pośrednictwa pracy próbują obejść ten przepis twierdząc, że płaca za urlop jest wliczona w twoją stawkę godzinową i w związku z tym pracodawca nie musi wypłacać ci poborów podczas urlopu. Jeśli zgadzasz się na takie rozwiązanie, powinno być ono jasno opisane w umowie o pracę.
- W Wielkiej Brytanii istnieją dwa rodzaje zasiłków chorobowych – Statutory Sick Pay w wysokości Ł70,05 tygodniowo wypłacany przez państwo od czwartego dnia choroby i zasiłek wypłacany przez pracodawcę, który zależy od indywidualnych ustaleń.
Po czwarte... obowiązki pracodawcy i prawa pracownika
- Do obowiązków pracodawcy należy zapewnienie ci bezpiecznych warunków pracy. Powinien zapewnić ci szkolenie, które obejmie zagadnienia higieny i bezpieczeństwa pracy w twoim miejscu pracy.
- Masz prawo do równego traktowania bez względu na płeć, wiek, pochodzenie rasowe, orientację seksualną czy wyznanie.
- Specjalne prawa dotyczą osób zatrudnionych przez biura pośrednictwa pracy. Biuro nie może żądać opłaty za znalezienie ci pracy lub zarejestrowanie cię w swojej bazie. Nie może też wymagać, żebyś w zamian za szukanie dla ciebie pracy, wykupił w biurze inne usługi, jak napisanie CV czy szkolenie. Biuro pośrednictwa nie ma prawa wstrzymać twojej wypłaty, jeśli samo nie otrzymało zapłaty od przedsiębiorstwa, w którym pracujesz.
- Osoby zatrudnione bezpośrednio przez pracodawców mają dodatkowo prawa do bezpłatnego urlopu okolicznościowego oraz ochrony przed zwolnieniem z pracy z powodu ciąży, działalności związkowej lub ujawnienia informacji w interesie publicznym.
- Po miesiącu pracy pracownik zyskuje prawo do tygodniowego okresu wypowiedzenia, a po roku prawo do pisemnego uzasadnienia zwolnienia i składania zażaleń na zwolnienie sprzeczne z przepisami.
Po piąte... jeśli coś pójdzie źle
- Jeśli pracodawca łamie twoje prawa, możesz dociekać sprawiedliwości w kolegium do spraw zatrudnienia (Employment Tribunal). Pamiętaj, że zażalenie powinieneś złożyć w ciągu trzech miesięcy od zaistnienia zdarzenia. Jeśli chodzi o zwolnienie z pracy – masz na to sześć miesięcy. Zażalenie na formularzu ET1 możesz wypełnić online na stronie: www.employmenttribunals.gov.uk/login_et1.asp. Możesz też udać się osobiście do najbliższego biura, którego adres znajdziesz wpisując swój kod pocztowy na stronie: http://www.employmenttribunals.gov.uk/tribunal_offices.asp.
- W Wielkiej Brytanii działa wiele organizacji, które mogą udzielić ci porady i wsparcia. Należą do nich:
+ Obywatelskie Biuro Porad (Citizens Advice Bureau) – oferuje nieodpłatne, poufne, bezstronne i niezależne porady. Doradcy pomagają w wypełnieniu druków, pisaniu listów, negocjacjach z wierzycielami oraz mogą reprezentować klienta w sądzie lub przed kolegium sądowym. Najbliższe biuro CAB znajdziesz na stronie: www.nacab.org.uk.
+ Inspektorat Standardów Biur Pośrednictwa Pracy (Employment Agency Standards Inspectorate) – jeśli biuro, dla którego pracujesz łamie prawo, możesz zgłosić swoje zastrzeżenia do urzędu rządowego, które ustala przepisy dla biur. Telefon: 0845 955 5105.
+ Zrzeszenie Rekrutacji i Zatrudnienia (Recruitment and Employment Confederation) – część biur pośrednictwa pracy należy do Zrzeszenia Rekrutacji i Zatrudnienia. Jeśli twoje biuro narusza prawo pracy, złóż skargę do REC. Telefon: 020 7462 3260.
+ Kierownictwo do Spraw Higieny i Bezpieczeństwa Pracy (Health and Safety Executive – HSE) – rady i informacje dotyczące zagadnień bezpieczeństwa i higieny pracy. Telefon: 08701 545 500.
+ Helpline Krajowej Płacy Minimalnej (National Minimum Wage Helpline) – Telefon: 0845 600 0678.
+ Infolinia Kolegium do Spraw Zatrudnienia (Employment Tribunal Service Enquiry Line) – Telefon: 08457 959 775.
+ Służba Doradztwa, Pojednania i Arbitrażu (Advisory, Conciliation and Arbitration Service) – instytucja publiczna, której zadaniem jest promowanie dobrych stosunków w miejscu pracy. Zapewnia odpowiedzi na pytania dotyczące zatrudnienia i ogólne porady związane z prawami pracodawców i pracowników w pracy. Telefon: 08457 47 47 47.
+ Komisja do Spraw Równouprawnienia (Equal Opportunities Commission) – Telefon: 0845 601 5901, http://www.eoc.org.uk/.
+ Komisja do Spraw Równości Rasowej (Commission for Racial Equality) – Telefon: 020 7939 0000, http://www.cre.gov.uk/.
+ Komisja Praw dla Niepełnosprawnych (Disability Rights Commission) – Telefon: 08457 622633, http://www.disability.gov.uk/
+ Prawo Pracy dla Homoseksualistów i Lesbijek (Lesbian and Gay Employment Rights) – Telefon: 020 7704 6066, http://www.dti.gov.uk/er/equality/LAGER.htm.
- Na Wyspach działają też związki zawodowe. Każdy ma prawo do nich należeć, bez obowiązku informowania o tym pracodawcy. Związek zawodowy może udzielić ci wsparcia, jeśli jesteś ofiarą mobbingu, dyskryminacji lub zostałeś bezprawnie zwolniony z pracy. Informacje o tym, jak wstąpić do związku zawodowego i który z nich będzie dla ciebie najlepszy uzyskasz pod numerem telefonu 0870 600 4 882 lub na stronie internetowej: www.workSMART.org.uk/unionfinder.
oprac. Magdalena Gignal
Źródło: http://www.goniec.com/
|
| |
|
